Legislacja(2), Wszystko i nic
[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Etap IInicjatywa ustawodawcza
Inicjatywa ustawodawcza – jest to przyznane w konstytucji uprawnienie do wystąpienia do Sejmu, jako organu ustawodawczego, z projektem ustawy. Zgodnie z art. 118 Konstytucji inicjatywa ustawodawcza przysługuje: posłom, Senatowi, Prezydentowi RP, Radzie Ministrów, a także grupie co najmniej 100 000 obywateli (tzw. inicjatywa ludowa).
Inicjatywa poselska - szczegółowe regulacje w tym zakresie zawiera Regulamin Sejmu, zgodnie z którym (art. 32 ust. 2) inicjatywę poselską mogą wykonywać komisje sejmowe oraz grupa co najmniej 15 posłów. Posłowie dość często korzystają z tego uprawnienia np. w ostatniej IV kadencji Sejmu (2001-2005) posłowie korzystali z tego prawa blisko 400 razy, a w kadencji III – ponad 450 razy. Posłom (co najmniej 1/5 składu tj. 92 posłów) przysługuje również, zgodnie z art. 235 Konstytucji, inicjatywa w zakresie zmiany Konstytucji.
Inicjatywa Senatu – w odróżnieniu od Sejmu, senacka inicjatywa ustawodawcza przysługuje wyłącznie całemu Senatowi, a nie poszczególnym Senatorom. Szczegółowe regulacje dotyczące inicjatywy senackiej reguluje Regulamin Senatu. Zgodnie z art. 76 Regulaminu Senatu postępowanie w sprawie inicjatywy senackiej wszczyna się na podstawie wniosku komisji senackiej lub co najmniej 10 senatorów. Do wniosku takiego załącza się projekt ustawy w formie pisemnej wraz z uzasadnieniem. Wniosek taki wraz z projektem składa się na ręce Marszałka Senatu. Marszałek Senatu kieruje zgłoszony projekt do prac. Po zakończeniu prac Senat przyjmuje uchwałę o wniesieniu inicjatywy ustawodawczej do Sejmu. Uchwałę taką Marszałek Senatu przekazuje Marszałkowi Sejmu. W IV kadencji Senat korzystał z prawa inicjatywy ponad 20 razy, podobnie jak w III kadencji (27 razy). Senatowi przysługuje również, zgodnie z art. 235 Konstytucji, inicjatywa w zakresie zmiany Konstytucji.
Inicjatywa Prezydenta – polega na wniesieniu do Sejmu projektu ustawy wraz z uzasadnieniem przez Prezydenta RP. Pomimo przyznania takiego prawa, Prezydent RP bardzo rzadko z niego korzysta np. w IV kadencji Sejmu tj. 2001-2005 Prezydent skorzystał z prawa inicjatywy ustawodawczej jedynie 19 razy, a w kadencji III 1997-2001 – 18 razy. Prezydentowi RP przysługuje również inicjatywa w zakresie zmiany Konstytucji (art. 235 Konstytucji)
Inicjatywa Rady Ministrów (tzw. inicjatywa rządowa) – przysługuje całej radzie Ministrów, a nie poszczególnym ministrom czy Prezesowi rady Ministrów. Szczegółowe zasady regulujące przygotowywanie projektów ustaw przez Radę Ministrów, ich uzgadnianie i przyjmowanie przez Radę Ministrów, wnoszenie do Sejmu oraz prezentowanie projektu w pracach w Sejmie regulują ustawa o Radzie Ministrów oraz przyjęty na jej podstawie Regulamin pracy Rady Ministrów. Należy również podkreślić, iż w niektórych sprawach Rada Ministrów ma szczególne uprawnienia, jeżeli chodzi o inicjatywę ustawodawczą. Są to m.in.:
- możliwość uznania niektórych projektów wnoszonych przez Radę Ministrów za pilne (art. 123 Konstytucji). Uprawnienie to nie dotyczy projektów ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejmu, Senatu oraz organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych, a także kodeksów. Pilny tryb prac nad projektem polega na skróceniu terminu rozpatrzenia projektu przez Senat z 30 do 14 dni oraz terminu podpisania ustaw przez Prezydenta z 21 do 7 dni. Szczegółowo tryb pracy w Sejmie nad pilnym projektem ustawy reguluje regulamin Sejmu (art. 71 – 80)
- wyłączna inicjatywa ustawodawcza Rady Ministrów w zakresie ustawy budżetowej, ustawy o prowizorium budżetowym, zmiany ustawy budżetowej, ustawy o zaciąganiu długu publicznego oraz ustawy o udzielaniu gwarancji finansowych przez państwo (art. 221 Konstytucji).
Ograniczenie inicjatywy ustawodawczej Rady Ministrów stanowi art. 235 Konstytucji, zgodnie z którym Rada Ministrów nie może występować z projektem zmiany Konstytucji.
Inicjatywa ludowa – polega na złożeniu projektu ustawy przez grupę co najmniej 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu (czynne prawo wyborcze), a zatem obywateli, którzy ukończyli 18 lat. Szczegółowe zasady wykonywania inicjatywy ludowej, w szczególności procedurę zbierania podpisów pod projektem ustawy reguluje ustawa o wykonywaniu inicjatywy ustawodawczej przez obywateli. Prawo ustawodawczej inicjatywy obywatelskiej nie może dotyczyć spraw, które zastały zastrzeżone do wyłącznej inicjatywy innych organów, a zatem spraw budżetowych (zastrzeżonych do wyłącznej inicjatywy Rady Ministrów) oraz zmiany Konstytucji (inicjatywa zastrzeżona dla posłów, Senatu oraz Prezydenta RP).
Projekty ustaw zgłaszane prze uprawnione podmioty wraz z ich uzasadnieniem składa się w formie pisemnej na ręce Marszałka Sejmu, wyznaczając jednocześnie przedstawiciela upoważnionego do reprezentowania projektodawcy w pracach nad projektem. Kolejnym etapem jest rozpatrzenie projektu ustawy przez Sejm.
Proces ustawodawczy, czyli ogół wszystkich czynności dokonywanych w parlamencie, i poza nim, w celu uchwalenia ustawy, określony został szczegółowo w oraz . Proces ten, nazywany procesem legislacyjnym składa się z kilku etapów:
lInicjatywa ustawodawczalAby proces legislacyjny mógł się rozpocząć, konieczne jest wniesienie projektu ustawy do Sejmu. Mogą to uczynić tylko określone podmioty, którym przysługuje prawo inicjatywy ustawodawczej:
o posłowie (poselskie projekty mogą wnosić komisje sejmowe lub grupa co najmniej 15 posłów)
o Senat (konieczna jest uchwała całej izby)
o Prezydent
o Rada Ministrów, czyli rząd
Dodatkowo Konstytucja przewiduje możliwość złożenia projektu przez obywateli w ramach tzw. inicjatywy ludowej, ale konieczne jest podpisanie się pod takim projektem 100 000 obywateli mających prawo wybierania do Sejmu.
Istnieją jednak pewne projekty, z którymi mogą wystąpić tylko określone podmioty spośród wyżej wymienionych, np. projekt budżetu państwa może zostać wniesiony jedynie przez Radę Ministrów.
Projekt może dotyczyć uchwalenia nowej ustawy w sprawach, które np. nie były do tej pory regulowane, czy zmiany już obowiązującej ustawy, czyli jej nowelizacji.
Projekty ustaw składa się w formie pisemnej na ręce Marszałka Sejmu (w praktyce parlamentarnej przyjęło się określenie „wnieść do laski Marszałkowskiej”), który zarządza ich drukowanie i doręczenie posłom. Ze względu na bardzo dużą liczbę projektów, które często dotyczą tego samego problemu np. zmiany Kodeksu Karnego, dla ułatwienia prac w Sejmie, każdemu projektowi zostaje nadany indywidualny numer druku sejmowego.
Wnosząc projekt wnioskodawca wskazuje swego przedstawiciela upoważnionego do reprezentowania go w pracach nad tym projektem. Każdy projekt musi również zawierać uzasadnienie, które wyjaśnia m.in. potrzebę i cel wydania ustawy, przedstawia przewidywane skutki społeczne, gospodarcze, finansowe i prawne, wskazuje źródła finansowania, czy też zawiera oświadczenie o zgodności projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej. Marszałek Sejmu może zwrócić wnioskodawcy projekt ustawy, jeżeli dołączone do niego uzasadnienie nie odpowiada wymogom prawnym.
Jeżeli istnieje wątpliwość, czy projekt nie jest sprzeczny z prawem, w tym z prawem Unii Europejskiej lub podstawowymi zasadami techniki prawodawczej, Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu może skierować dany projekt do Komisji Ustawodawczej celem wyrażenia opinii. Jeśli Komisja większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy członków Komisji zaopiniuje projekt jako niedopuszczalny, Marszałek może nie nadać projektowi dalszego biegu.
· Rozpatrzenie projektu ustawy przez Sejm odbywa się w trzech czytaniach. Nazwa czytanie wzięła się stąd, iż dawniej na sali obrad czytano cały projekt.
· Pierwsze czytanie
Odbywa się ono na posiedzeniu plenarnym Sejmu lub na posiedzeniu komisji sejmowej właściwej dla danej problematyki wynikającej z projektu. Z uwagi na znaczne obciążenie porządku dziennego posiedzeń Sejmu regułą jest przeprowadzanie pierwszego czytania na posiedzeniu komisji. Jednak pewne, ważne społecznie projekty ustaw muszą być przedstawione na posiedzeniu Sejmu tj. o zmianie Konstytucji, projekt ustawy budżetowej , projekty ustaw podatkowych, projekty dotyczące wyboru Prezydenta, Sejmu i Senatu oraz organów samorządu terytorialnego, regulujące ustrój i właściwość władz publicznych, a także kodeksy. Ponadto, Marszałek Sejmu może skierować do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu również inne projekty ustaw, jeżeli przemawiają za tym ważne względy.
Pierwsze czytanie projektu ustawy obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy. Jeżeli pierwsze czytanie odbywa się na posiedzeniu Sejmu, kończy się ono podjęciem uchwały o skierowaniu projektu do właściwej - ze względu na tematykę projektu - komisji, bądź kilku komisji, jeżeli tematyka projektu obejmuje ich zakres działania. Może jednak zostać już na tym etapie złożony wniosek o odrzucenie projektu w całości.
Komisje pracując nad przepisami projektu mogą poprawiać i zmieniać ich treść. Do szczegółowego rozpatrzenia projektu komisje mogą ze swego grona powołać podkomisję, a ponadto mogą korzystać z opinii zaproszonych specjalistów z danej dziedziny tj. ekspertów komisji. Obowiązek uczestniczenia w posiedzeniach komisji i podkomisji ma upoważniony przedstawiciel wnioskodawcy.
W wyniku tych prac komisja ustala wspólne stanowisko w sprawie danego projektu i przedstawia go w formie sprawozdania, a w nim wniosek o przyjęcie projektu bez poprawek, przyjęcie projektu z określonymi poprawkami lub odrzucenie projektu.
W sprawozdaniu zamieszcza się również, po pisemnym zgłoszeniu, wnioski i propozycje poprawek odrzuconych przez komisje, które stają się później przedmiotem obrad jako wnioski mniejszości.
Ze swego grona komisja wybiera posła sprawozdawcę, którego zadaniem podczas drugiego czytania jest przedstawienie efektów prac komisji nad projektem, a w szczególności sprawozdania.
· Drugie czytanie
Czytanie to zawsze jest przeprowadzane na posiedzeniu Sejmu i obejmuje przedstawienie Sejmowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, a w dalszej kolejności przeprowadzenie debaty (dyskusji), w czasie której mogą być zgłaszane kolejne poprawki i wnioski. Prawo wnoszenia poprawek w czasie drugiego czytania przysługuje wnioskodawcy (np. Prezydentowi w przypadku prezydenckiego projektu), grupie co najmniej 15 posłów, przewodniczącemu klubu lub koła poselskiego, a także Radzie Ministrów. Poprawki mogą być zgłaszane do czasu zakończenia drugiego czytania. Ten termin jest ostateczny także dla wnioskodawcy, jeśli zamierza wycofać projekt. Ma on również znaczenie dla poselskich projektów ustaw, jeśli bowiem jeden czy kilku posłów wycofa poparcie dla poselskiego projektu i liczba podpisów będzie mniejsza niż 15, projekt ten będzie uznany za wycofany.
Jeżeli podczas II czytania zostały zgłoszone kolejne poprawki i wnioski, projekt zostaje ponownie skierowany do komisji, która je rozpatruje, ocenia i przedstawia Sejmowi dodatkowe sprawozdanie, w którym wnosi o ich przyjęcie lub odrzucenie.
Natomiast, jeśli projekt nie został podczas drugiego czytania skierowany powtórnie do komisji, może odbyć się niezwłocznie III czytanie.
· Trzecie czytanie
Na posiedzeniu Sejmu poseł sprawozdawca przedstawia dodatkowe sprawozdanie komisji oraz stanowisko komisji wobec zgłoszonych podczas II czytania poprawek. Następnie posłowie głosują w odpowiednim porządku nad zgłoszonymi wnioskami i poprawkami, przyjmując je lub odrzucając. Na początku odbywa się głosowanie nad ewentualnym wnioskiem o odrzucenie projektu w całości, potem nad poprawkami do poszczególnych artykułów, a w końcu projektem w całości w brzmieniu zaproponowanym przez komisję, wraz ze zmianami wynikającymi z przegłosowanych poprawek.
Sejm uchwala ustawę większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jednak przepisy prawa w szczególnych przypadkach przewidują inne proporcje głosów konieczne do uchwalenia ustawy.
· Następnie Marszałek przekazuje ustawę (w tym momencie projekt stał się już ustawą, mimo że jeszcze nie jest ona obowiązującym aktem prawnym) do Senatu.
· Prace w Senacie
Procedura rozpatrywania ustaw przez Senat regulowana jest przez Konstytucję RP oraz Regulamin Senatu.
Po otrzymaniu ustawy uchwalonej przez Sejm Marszałek Senatu kieruje ją do odpowiednich problemowo komisji senackich (jednej lub kilku), które mają w terminie nie dłuższym niż 14 dni ją przeanalizować i opracować projekt stanowiska Senatu w sprawie ustawy.
Następnie, na posiedzeniu Senatu odbywa się debata i głosowanie, a w jej efekcie Senat podejmuje uchwałę. Może ona zawierać wniosek o przyjęcie ustawy bez zmian (wtedy jest przekazywana Prezydentowi do podpisu) albo też wniosek o jej odrzucenie w całości lub wprowadzenie poprawek (wtedy ustawa jest przekazywana ponownie do Sejmu).
· Senat ma ściśle określony czas na podjęcie decyzji w sprawie ustawy, a wynosi on w przypadku ustaw zwykłych 30 dni od jej przekazania (inne terminy przewidziano dla ustawy budżetowej – 20 dni, oraz ustaw pilnych –14 dni). Jeśli w tym terminie Senat nie zdecyduje o ewentualnych poprawkach, bądź o odrzuceniu ustawy, uznaje się ją za przyjętą w treści proponowanej przez Sejm.
· Rozpatrywanie uchwały Senatu przez Sejm
Jeśli Senat podejmie w terminie uchwałę zawierającą poprawki do ustawy uchwalonej przez Sejm lub odrzucającą ustawę w całości, jest ona kierowana przez Marszałka Sejmu pod obrady komisji, która wcześniej zajmowała się pracami nad tą ustawą. Komisja, przy udziale senatora sprawozdawcy, dyskutuje nad stanowiskiem Senatu i przedstawia kolejne sprawozdanie, w którym wnioskuje o przyjęcie senackich poprawek w całości lub części, bądź też ich odrzucenie.
· Sejm może odrzucić poprawki Senatu, jak i wniosek o odrzucenie ustawy, bezwzględną większością głosów (liczba głosów „za” jest większa niż suma „przeciw” i wstrzymujących się), w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. Jeżeli nie będzie takiej większości, ostateczny tekst ustawy będzie zawierał treść uwzględniającą poprawki Senatu. Natomiast w przypadku głosowania uchwały Senatu o odrzucenie ustawy, brak większości będzie oznaczał, że ustawa upadła i nie stanie się obowiązującym prawem.
Następnie, po rozpatrzeniu stanowiska Senatu, ustawa jest przekazywana do podpisu Prezydentowi RP.
· Prezydent w procesie legislacyjnym
Prezydent RP w ciągu 21 dni od dnia przedstawienia podpisuje ustawę (7 dni w przypadku ustaw pilnych i ustawy budżetowej) i zarządza jej publikację w Dzienniku Ustaw. Aby bowiem ustawa stała się obowiązującym prawem (weszła w życie) musi być w nim ogłoszona, a następnie musi upłynąć określony termin, tzw. vacatio legis, czyli okres potrzebny do zapoznania się z nią przez obywateli i przygotowania Prezydent może jednak odmówić podpisania ustawy i z umotywowanym wnioskiem przekazać ją Sejmowi do ponownego rozpatrzenia (tzw. weto ustawodawcze), co powoduje, że zajmie się nią ponownie Sejm (ale już nie Senat). Nie ma on jednak na tym etapie możliwości wnoszenia nowych poprawek.
Jeżeli, większością 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, Sejm odrzuci weto Prezydenta, to nie ma on innej możliwości, jak tylko podpisać ponownie uchwaloną ustawę i zarządzić jej ogłoszenie. Jeżeli takiej większości nie będzie, proces ustawodawczy kończy się i ustawa nie nabierze mocy prawnej.
Prezydent, jeśli ma wątpliwości prawne co do ustawy uchwalonej przez parlament, może złożyć wniosek do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie jej zgodności z Konstytucją. Jeśli jednak skorzysta z tego uprawnienia, nie może już zastosować weta ustawodawczego.
Po rozpatrzeniu sprawy Trybunał orzeka, czy ustawa jest zgodna z Konstytucją. Jeśli Trybunał uzna ustawę za zgodną z konstytucją, Prezydent ma bezwzględny obowiązek jej podpisania. Jeśli zaś orzeknie o niezgodności całej ustawy głowa państwa musi odmówić jej podpisania.
Może się również zdarzyć, że Trybunał orzeknie, iż tylko niektóre przepisy są niezgodne z Konstytucją. Jeśli te przepisy nie są nierozerwalnie związane z ustawą, wtedy Prezydent, po uzyskaniu opinii Marszałka Sejmu, może ją podpisać z pominięciem tych przepisów, albo zwrócić Sejmowi ustawę „w celu usunięcia niezgodności”. W takim przypadku ustawą zajmuje się ponownie Sejm, a następnie Senat, a ich głównym zadaniem jest taka zmiana przepisów, aby były one zgodne z Konstytucją. Po ich przepracowaniu poprawiona ustawa jest ponownie przekazywana Prezydentowi do podpisu.
Przedstawiony schemat postępowania w toku procedury legislacyjnej nie uwzględnia różnic przewidzianych przy rozpatrywaniu projektów pilnych, ustawy budżetowej, kodeksów, czy też projektu obywatelskiego. Różnice te mają zapewnić przyjęcie ustaw w odpowiednim terminie (ustawa budżetowa) albo też zapewnić szczegółowe jego dopracowanie (zmiany kodeksów).
Szczególne znaczenie mają przy tym tzw. pilne projekty ustaw, które może wnieść do Sejmu tylko rząd (jednak pewne sprawy nie mogą być regulowane w tym trybie np. ustawy dotyczące wyborów). Ma on zapewnić pierwszeństwo przed innymi projektami i szybkie uchwalenie ustawy ( tzw. szybka ścieżka legislacyjna), co zapewnia rządowi możliwość realizowania najważniejszych zadań dla państwa. Różnica polega tu m.in. na tym, że Senat ma na rozpatrzenie ustawy tylko 14 dni, a Prezydent 7.
.
. Przedstawiciel autorów projektu (wnioskodawców) prezentuje projekt na forum komisji, która przystępuje do jego szczegółowej analizy.
Ważne projekty ustaw (np. dotyczące zmian ustrojowych w państwie, praw i wolności obywateli, prawa wyborczego, kodeksów oraz podatków i finansów) przedstawiane są od razu Sejmowi. Pierwsze czytanie kończy się skierowaniem do jednej lub kilku właściwych dla tematyki komisji lub złożeniem wniosku o odrzuceniu projektu w całości.
W Sejmie sposób postępowania z wniesionym projektem, czyli procedurę ustawodawczą, określa i .
mogą poprawiać bądź całkowicie zmieniać poszczególne artykuły ustawy. W pracach komisji często uczestniczą eksperci, to znaczy osoby będące specjalistami w dziedzinie, której ustawa dotyczy. Posiedzenia komisji są otwarte dla przedstawicieli mediów. Komisja przygotowuje pisemne sprawozdanie ze swoich prac oraz wybiera spośród swoich członków sprawozdawcę, który przedstawia w czasie drugiego czytania uzgodnione stanowisko komisji w sprawie danego projektu ustawy. i .
Jeśli Senat:
— wniesie poprawki,
— będzie wnosił o odrzucenie ustawy,
ustawa wraca do zajmującej się nią wcześniej komisji sejmowej. Komisja, tym razem przy udziale senatora sprawozdawcy, dyskutuje nad stanowiskiem Senatu i przygotowuje sprawozdanie, w którym:
— wnioskuje o uchwalenie senackich zmian w całości,
— wnioskuje o uchwalenie senackich zmian w części,
— wnioskuje o odrzucenie senackich zmian.
Jeśli posłowie chcą zachować taki kształt ustawy, w jakim ją odesłali do Senatu, muszą (zależnie od decyzji Senatu w sprawie danej ustawy):
— odrzucić poprawki Senatu,
— zagłosować przeciwko senackiemu wnioskowi o odrzucenie ustawy,
przy czym głosuje się tzw. bezwzględną większością głosów, co oznacza, że liczba głosów „za” jest większa niż suma głosów „przeciw” i wstrzymujących się w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów (czyli 230).
Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawek Senatu do ustawy, uważa się je za przyjęte. Ustawa upada, gdy zbyt mało posłów zagłosuje przeciwko senackiemu wnioskowi o odrzucenie w całości ustawy. Postępowanie nad ustawą zostaje zamknięte, a prace nad nią mogą ewentualnie toczyć się od początku.
Jeśli ustawa nie zostanie odrzucona, po rozpatrzeniu przez Sejm stanowiska Senatu, jest ona przekazywana do podpisu przez Prezydenta RP.
Prezydent przesłaną ustawę może:
— podpisać,
— odrzucić.
W normalnym trybie na podjęcie decyzji 21 dni.
Jeśli Prezydent nie ma żadnych zastrzeżeń co do kształtu ustawy, zarządza jej publikację w „Dzienniku Ustaw", a następnie ustawa wchodzi w życie po upływie określonego terminu, tzw. vacatio legis, czyli okresu potrzebnego do zapoznania się z nią przez obywateli i przygotowania do jej realizowania.
Prezydent może też odmówić podpisania ustawy (tzw. weto) i zwrócić się do Sejmu o ponowne jej rozpatrzenie. W takim wypadku ustawa trafia ponownie pod obrady wyłącznie Sejmu, który jednak nie może już wnosić nowych poprawek.
Jeżeli, większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, Sejm odrzuci weto Prezydenta, to ten musi podpisać ponownie uchwaloną ustawę i zarządzić jej ogłoszenie. Jeżeli takiej większości nie będzie, proces ustawodawczy się kończy i ustawa nie wchodzi w życie.
Inną możliwością Prezydenta RP, wykluczającą jednak weto, jest skierowanie wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności danej ustawy z Konstytucją.
Trybunał Konstytucyjny może orzec, że:
— ustawa jest zgodna z Konstytucją, wtedy Prezydent RP ma obowiązek ją podpisać,
— ustawa jest niezgodna z Konstytucją, wtedy Prezydent RP ma obowiązek odmówić jej podpisania,
— niektóre przepisy są niezgodne z Konstytucją, a nie są one nierozerwalnie związane z ustawą,
Jeśli Trybunał Konstytucyjny orzeknie, że niektóre przepisy są niezgodne z Konstytucją, ale nie są one nierozerwalnie związane z ustawą, wtedy Prezydent, po uzyskaniu opinii Marszałka Sejmu, może ustawę podpisać z pominięciem tych przepisów albo może zwrócić Sejmowi ustawę „w celu usunięcia niezgodności". W takim wypadku ustawą zajmuje się ponownie Sejm, a następnie Senat, a ich głównym zadaniem jest taka zmiana przepisów, aby były one zgodne z Konstytucją. Po ich przepracowaniu poprawiona ustawa trafia ponownie do Prezydenta do podpisu.
...
[ Pobierz całość w formacie PDF ]